Om een tv-serie met poezen te kunnen maken, heb je een paar dingen nodig. Een zwik katjes, een groot poppenhuis en heel veel geduld. Op de set van VPRO’s kinderserie Poesjes.
Midden in de huiskamer van televisieproducent Machteld van Gelder, in een middelgroot appartement in Amsterdam, staat een televisiedecor. Alle meubels moesten eruit, zodat er een meer dan manshoog poezenpoppenhuis kon worden gebouwd.
Dit is de set van Kattenlaan 9, de plek waar de nieuwe VPRO-serie Poesjes zich twaalf weken lang afspeelt. Een kinderserie inderdaad, maar een die ook leuk moet zijn voor ouders. Daarom leiden de poezen een zeer volwassen mensenleven dat we tot in detail volgen, inclusief afwezige vader, hardwerkende moeder en een zwager met een drankprobleem. Komieken als Remco Vrijdag, Hans Teeuwen en Plien van Bennekom spreken de dialogen in.
De serie is een idee van Van Gelder – inderdaad, tevens de hoedster van de Magazine-rubriek Wat Zou U Doen. Ze maakte in 2004 al eens een gelijknamige tv-serie. Die speelde zich destijds af op een echte boerderij.
Van Gelder: ‘We waren de hele tijd bang dat de poezen zouden weglopen of in de dakgootpijp zouden vallen.’ De opnamen voor de nieuwe serie vonden daarom plaats in haar eigen huis.
Actrice Mimi staat klaar op de set. Volgens het scenario moet de alleenstaande moeder naar haar werk, maar waar zijn haar vier kinderen Django, Kaat, Lotje en Patrick? Ze kan niet weg zonder afscheid te nemen, dat staat in het script. Waar blijven ze nou? Onrustig draalt Mimi door de hal. Gelukkig, roept de regie-assistent: ‘De kittens zijn wakker! We kunnen weer draaien.’
Het kattenhuis doet een beetje denken aan het net zo sprookjesachtige Muizenhuis waarmee schrijfster Karina Schaapman wereldberoemd is geworden. Omdat alles op poezenschaal moest, en dus niet op de veel kleinere poppenschaal, moest het hele huis inclusief meubeltjes speciaal voor deze serie worden gebouwd. En nu drinkt moeder Mimi hier ’s avonds na haar werk een schoteltje White Russian (met melk!). Op tafel ligt een brief van het booreiland waar haar man voor zijn werk muizen vangt. In de woonkamer staat een aquarium en de tv op zolder zendt elke dag de avonturen van dwerghamster Crazy Pepe uit. Kortom: elk detail in het huis, van de bedjes voor de kittens tot de kattenkaviaar in de keuken, is met zichtbaar plezier omgekat. ‘Het moest een plek worden waarvan je als kind dacht: hier wil ik wonen!’, vertelt regisseur Nova van Dijk. Heel voorzichtig zet ze een miniatuurpakje Bertolli-pastasaus Kaas en Basilicum terug in het keukenkastje.
Er zijn maar zeven weken om de hele serie van twaalf afleveringen te filmen, want anders worden de kittens te groot en groeien ze uit hun huis. Het is een race tegen de klok, niet in de laatste plaats omdat de dieren het scenario bepalen.
‘We filmen als de kittens wakker zijn en zin hebben om te spelen. Liggen ze te slapen, dan draaien we wel een scène met Mimi’s ‘zwager’, tevens onderbuurman Boudewijn, die beloofd heeft op de kinderen te passen maar veel liever de hele dag patience speelt.
Mochten álle acteurs slapen, dan gaat de crew razendsnel de opnamen monteren. Geregeld nemen de tv-mensen trouwens een histaminepil in, want op de eerste draaidag bleek de complete crew allergisch voor kittens – een andere allergie dan voor katten, leerden ze. Toen werd ook duidelijk dat het oorspronkelijke idee – Mimi en haar poezenkinderen heel knus in huis laten ‘praten’ – niet zou werken: moeder Mimi wilde niet binnenblijven. Telkens liep ze via het trappenhuis en de veranda de set af. Gelukkig lag Ed de schildpad wél lekker onbeweeglijk onder zijn warmtelampje en zo diende de oplossing zich vanzelf aan, vertelt Van Dijk: ‘Mimi werd een werkende moeder, en Ed de butler die elke dag op de kinderen past.’
Improviseren, dus. Want al kun je wel een beetje sturen met kattensnoepjes, echt invloed heb je als regisseur niet op de acteurs. Het scenario wordt tijdens het filmen dus continu aangepast, of, zoals Van Gelder zegt: ‘Het is meer registreren dan regisseren.’ Soms acht uur lang voor één shot. Maar dan heb je ook wat. De eerste ontmoeting tussen onderbuurman Boudewijn en zijn internetdate, de schone Laura bijvoorbeeld, die elkaar na een intensieve chatsessie voor het eerst echt zien. Van Dijk: ‘Laura trippelt het huis binnen, ze kijken elkaar aan, en je zíét ze allebei denken: húh? Prachtig.’
Poesjes is tot en met 22 november 2015 elke zondag om 9.00 uur te zien op NPO Zapp.
Foto’s: Sanne de Wilde